پیشینه تحقیقات داخلی وخارجی ساختار قدرت در خانواده، احساس قدرت در زنان، میزان مهریه

پیشینه تحقیق مینویی فر در پایان نامه کارشناسی ارشد(1389) خود با عنوان " احساس قدرت در زن ایرانی و تغییرات آن با افزایش سن"، بیان نموده‌است ، هدف اصلی این پژوهش بررسی احساس قدرت زنان با توجه به تجربه زیسته آنان است، تا براساس آن، تغییراتی را که احتمالا در احساس قدرت آنان طی دوره‌های متفاوت زندگی رخ می‌دهد، درک کند. این پژوهش در تلاش است با توجه به دوره‌ي زندگي زنان و درک احساس قدرت منطبق بر هر دوره، براي شناخت واقع‌بينانه تقسيم قدرت در خانواده و نيز روابط قدرت که از عوامل اصلي شکل دهنده ساختار خانواده ايراني‌اند، تحليلي نو ارايه نمايد. وی در این پژوهش با استفاده از روش ترکیبی به ‌این نتیجه دست یافته‌است که اصلیترین شاخص برای درک احساس قدرت در بسیاری از زنان پاسخگو، توانایی آنان برای حفظ زندگی خانوادگی است. البته در این بین بودند افرادی هم که اصلا به قدرت زن باور نداشتند و ناتواني ذاتي و فيزيكي را مانع اصلي احساس قدرت در زنان برمي‌شمردند(هر چقدر یک زن احساس قدرت کند باز هم یک زن است). همچنین در این پژوهش مشاهده شد زنان زمانی احساس قدرت بیشتری می‌کند که مردی پشت سر او ایستاده ‌باشد و یا بچه‌ها به خصوص فرزند پسر او را حمایت کنند یعنی عاملی بیرونی، بدین معنا که احساس قدرت زنان در خانواده و از طریق حفظ زندگی خانوادگی درک می‌شود. به همین سبب در بسیاری از مصاحبه‌ها زنان طالب زندگی خوب و با آرامش هستند نه درآمد بالا یا پیشرفت شغلی و داده‌های بخش کمی نیز این مسئله را تایید کرده‌است؛ چرا که نزدیک به 90درصد از پاسخگویان بخش کمی، آرامش زندگی خانوادگی را بر پیشرفت در امور شغلی خود ترجیح داده‌اند. به همین دلیل است آن دسته از زنانی که منابع قدرتی در اختیار دارند، ممکن است وارد بازی قدرت بشوند اما به نظر نمی‌رسد که این کار را با اطمینان و اعتماد به نفس کافی انجام دهند. این بازی برای آن‌ها حکم آزمون و خطا دارد، شاید به همین سبب هست که اگر در همین زمان مردی وارد میدان شود با رضایت کار را به او واگذار می‌کنند (مینویی فر، 1389). محبوبه ذوالفقارپور در پژوهشی با عنوان "بررسی رابطه میان ساختار قدرت در خانواده با رضامندی زناشویی زنان کارمند و خانه‌دار شهر تهران" چنین فرض کرده‌است که بین ساختار قدرت در خانواده با: 1- رضامندی زناشویی میان زنان 2- تحصیلات شوهر3- تحصیلات زن 4- طول دوره زندگی زناشویی 5- درآمد شوهر 6- درآمد زن 7- مشارکت شوهر در کارهای منزل رابطه وجود دارد. هم‌چنین در این پژوهش فرض‌ شده که ساختار قدرت در بین خانواده‌هایی که زن و شوهر هر دو شاغلند و خانواده‌هایی که زن خانه‌دار است، متفاوت است. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان مي‌دهد، افزايش تحصيلات زن تاثيري در افزايش قدرت وي ندارد، هم‌چنین با افزايش دستمزد زنان، قدرت آن‌ها در خانه افزايش نمي‌يابد زيرا به زعم این پژوهش‌گر بقاياي مردسالاري در خانواده‌هاي مدرن هنوز وجو د دارد. علاوه بر اين افزايش طول دوره زندگي زناشويي نيز تاثيري در قدرت زنان ندارد. ذوالفقارپور نتیجه می‌گیرد، منابع باید در زمینه فرهنگی هرجامعه ملاحظه شود زيرا باورهاي سنتي در طول دوره زندگي تغيير نمي‌كند؛ هرچند که براساس تئوری منابع، هرکه منابع بیشتری در اختیار داشته ‌باشد از قدرت بالاتری نیز برخوردار است. همچنین ‌نتایج به ‌دست ‌آمده از اين پژوهش حاكي از آن است كه بين مشاركت شوهر در انجام وظايف خانگي و ساختار قدرت در خانواده رابطه‌اي نيست، زيرا در جوامع سنتي همچنان از زن انتظار کار خانگي مي‌رود. نتايج ديگر اين پژوهش نشان مي‌دهد، ميانگين نمرات زنان خانه‌دار در شاخص ساختار قدرت در خانواده بالاتر از زنان كارمند است و زنان شاغل، حتي در امور اقتصادي نه تنها رضايتمندي‌شان افزايش نيافته بلكه كاهش نيز يافته ‌است، زيرا متحمل فشار رواني بيشتر نظير انتظارات شغلي و خانوادگي شده و به علت حضور كمتر در خانه، از ميزان تصميم‌گيري‌شان نيز كاسته ‌شده ‌است. با مشاهده نتایج این پژوهش سوالی پیش می‌آید که چرا زنان شاغل به رغم همه مشکلاتی که کار مضاعف برای آن‌ها پیش می‌آورد، در ساختار قدرت خانواده آن‌ها تغییری ایجاد نکرده‌ و حتی رضایتمندی زناشویی نیز برای آنان به همراه نداشته‌است، هم‌چنان در پی حفظ شرایط سخت اشتغال خود باقی هستند؟