صفحه محصول - مفهوم امنیت ملی در نظام بین الملل

 براي بيان تحولات صورت گرفته در اين مفهوم لازم است كه قبل از هر كاري، ابتدا تعاريف گوناگوني كه از مفهوم امنيت ملي ارائه شده، در بوته بررسي قرار دهيم و سپس به تحولي كه در اين زمينه صورت گرفته، می پردازيم. تعاريفي كه ارايه گرديده است، بدين ترتيب ميباشد:
غلامرضا علي بابايي در « فرهنگ روابط بين الملل » امنيت ملي را چنين تعريف
ميكند:(2)
« حالتي است كه ملتي فارغ از تهديد از دست دادن تمام يا بخشي از جمعيت، دارايي، يا خاك خود به سر برد. »
    دكتر بهزادي مينويسد:(3) « در ادبيات روابط بين الملل، امنيت  غالبا به  معني احساس آزادي كشور در تعقيب اهداف ملي و فقدان ترس و خطر جدي از خارج نسبت به منافع اساسي و حياتي كشور آمده است.»
ريچارد كوپر مي گويد:(4) « امنيت ملي به معني توان جامعه در حفظ و بهرهگيري از فرهنگ و ارزشهايش مي باشد.»
والتر ليپمن(5) 1943: يك ملت زماني امنيت دارد كه مجبور نباشد. منافع مشروع خود را صرف پرهيز از جنگ نمايد و قادر باشد در صورت لزوم آن منافع را از طريق جنگ حفظ كند.
آرنولد ولفرز(6)  1962: امنيت از بعد واقعبينانه به معناي عدم وجود تهديد عليه ارزشهاست واز بعد ذهني عدم وجود هراس از حمله به ارزشهاست.
همين طور تعريفي كه رابرت ماندل از امنيت ملي دارد عبارت از:(7) « امنيت ملي شامل تعقيب رواني ومادي ايمني است و اصولا جزء مسئوليتهاي حكومتهاي ملي است، تا از تهديدات مستقيم ناشي از خارج ، نسبت به بقاي رژيمها، نظام شهروندي و شيوه زندگي شهروندان خود ممانعت به عمل آورند.»
جفري اليوت و رابرت رينالد امنيت ملي را چنين تعريف مي كنند:(8)
« امنيت ملي به معناي آزادي نسبي يا مطلق يك كشور از حملات احتمالي يا خرابكاري سياسي يا اقتصادي همراه با قدرت حمله متقابل عليه كشوري كه آن را مورد تهاجم قرار داده، با تاثير تعين كننده است

مقدمه:
۱- شرح و بیان مساله پژوهش:
۲- بررسی متون موجود:
۳- سوال اصلی:
۴- سوالات فرعی:
۵- مفروض ها:
۶- فرضیه:
۷- متغیر های اصلی تحقیق:
۸- روش تحقیق:
۹- سازماندهی تحقیق:
بخش اول:تغییر مفهوم امنیت ملی در نظام بین الملل
فصل اول:برداشت سنتی از مفهوم امنیت ملی
مبحث اول: مبانی تاریخی
الف:تعریف مفهوم امنیت ملی
ب: ظهور پدیده دولت های ملی
ج: امنیت دستجمعی
د: حاکمیت سیستم دو قطبی
ح: جنگ سرد
دوره اول(۵۵-۱۹۴۵م
دوره دوم (۱۹۵۶- ۱۹۵۵م):
دوره سوم (۱۹۶۲- ۱۹۵۶م
دوره چهارم دوره طولانی تشنجزدایی (۷۹- ۱۹۶۲م):
دوره پنجم جنگ سرد جدید (۸۵- ۱۹۷۹م
خ: در آستانه فروپا شی نظام دوقطبی
مبحث دوم: مبانی نظری برداشت سنتی از امنیت ملی
جمع بندی
پی نوشت ها
الف:پیروزی انقلاب اسلامی
ب: سیاست دوگانه امنیتی
ج: برداشت اولیه جمهوری اسلامی ایران از امنیت ملی
د: قانون اساسی
ح: صدور انقلاب
خ: نهضت های آزادیبخش
ت: انقلاب اسلامی؛ تلاش در جهت تغییر وضع موجود
ث: عامل موفقیت جمهوری اسلامی ایران در اتخاذ اصل« نه شرقی – نه غربی»
ر: مقطع زمانی جنگ تحمیلی
ز: انقلاب اسلامی؛ تهدیدی بالقوه برای کشورهای حوزه خلیج فارس
س: پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تولد شورای همکاری خلیج فارس
جمع بندی
پی نوشت ها
فصل دوم:برداشت نوین از مفهوم امنیت ملی
الف: فروپاشی نظام دوقطبی و پایان جنگ سرد
ب: تهدیدات نوین امنیت ملی
ج: تاثیر جهانی شدن بر تغییر مفهوم امنیت ملی
د: تهدیدات زیست محیطی
جمع بندی
پی نوشت ها
بخش دوم:تغییر برداشت جمهوری اسلامی ایران از امنیت ملی
فصل اول:امنیت ملی از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران قبل از پایان جنگ سرد(دهه اول انقلاب اسلامی)
الف:پیروزی انقلاب اسلامی
ب: سیاست دوگانه امنیتی
ج: برداشت اولیه جمهوری اسلامی ایران از امنیت ملی
د: قانون اساسی
ح: صدور انقلاب
خ: نهضت های آزادیبخش
ت: انقلاب اسلامی؛ تلاش در جهت تغییر وضع موجود
ث: عامل موفقیت جمهوری اسلامی ایران در اتخاذ اصل« نه شرقی – نه غربی»
ر: مقطع زمانی جنگ تحمیلی
ز: انقلاب اسلامی؛ تهدیدی بالقوه برای کشورهای حوزه خلیج فارس
س: پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تولد شورای همکاری خلیج فارس
جمع بندی
پی نوشت ها

فصل اول:امنیت ملی از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران بعد از پایان جنگ سرد
(دهه دوم و سوم انقلاب اسلامی)
مبحث اول: دوران ریاست جمهوری حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی
الف: تغییر سیاست امنیتی
ب: خروج از انزواگرایی
ج: پایان جنگ تحمیلی
د: تحولات نظام بینالملل و تأثیر آن بر جمهوری اسلامی ایران
ت: عادی سازی روابط دیپلماتیک با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس «۷۶- ۱۳۶۸ش»
مبحث دوم: دوران ریاست جمهوری آقای خاتمی
الف: دهه سوم انقلاب اسلامی؛ همکاری و تعامل در صحنه بین الملل
ب: سیاست تنشزدایی و اعتمادسازی در روابط کشورها
ج: گفت و گوی تمدنها
د: گسنرش روابط سیاسی بین ج. ا. ایران و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس «۷۶ به بعد»
جمع بندی
پی نوشت ها
نتیجه گیری